تفاوت درصد، واحد درصد و نقطه درصد چیست؟


percentage / percent

درصد

percentage point (pp)

واحد درصد

basis point (bp)

نقاط پایه
یک صدم از یک درصد = یک ده هزارم

«واحد درصد» (PP) واحدی برای سنجش تفاوت عددی (حسابی) درصدهای محاسبه شده است. مثال: اگر به فرض گفته شود که در سال ۱۳۸۰، سه درصد مردم ایران و در سال ۱۳۸۶ شش درصد آنها سهام‌دار بوده‌اند تفسیر درست این آمار چیست؟

می‌توان گفت بین سال‌های ۸۰ تا ۸۶ تعداد سهامداران در این مرز و بوم ۳واحد درصد افزایش داشته است، ولی نمی‌توان گفت که جمعیت سهامداران سه درصد افزایش داشته‌اند؛ چرا که «درصد» مبین نسبت است نه تفاوت.

بنابراین اگر مسوولی یا غیرمسوولی بگوید بین سال‌های ۸۰ تا ۸۶ در سایه فرهنگ‌سازی و آموزش همگانی درست برای بورس‌ها نرخ سهامداران دو برابر شده است، فرمایش ایشان نادرست بوده و ابهام‌زدایی لازم دارد؛ چرا که مخاطب نمی‌داند مراد ایشان در مقایسه دو نرخ، «واحد درصد» است یا «درصد».
درصد افزایش داشته‌اند؛ چرا که «درصد» مبین نسبت است نه تفاوت.

در جوامع علم‌گرا وقتی یک مقام پولی یا خزانه‌داری اعلام می‌کند که نرخ بهره بانکی را یک‌درصد کاهش داده‌اند، معمولا منظور او آن است که نرخ مزبور به اندازه یک واحد درصد کاسته شده است. مثلا اگر آن نرخ ۱۰درصد بوده، کاهش یک‌درصدی در آن یعنی کاهش یکصدمی در ۱۰درصد و لذا نرخ بهره بانکی جدید ۹۹/۹درصد شده است!

منبع