دردسرهای افزایش مالیات در ژاپن: از صفهای طولانی تا تعویض صندوق فروش
مالیات بر مصرف ژاپن فردا ۱ اکتبر (۹ مهر ۱۳۹۸) از هشت درصد به ۱۰ درصد افزایش پیدا میکنه. این افزایش که تا بحال دوبار به تاخیر افتاده بود قراره صرف تامین هزینه‌های عمومی مثل رایگان شدن پیش دبستانی، تامین اجتماعی و پرداخت بدهی های دولت بشه. جالبه که دولت در قبال چیزی که از مردم میگیره یک ما به ازای ملموس مثل پیش‌دبستانی رایگان و کوپن‌های تخفیف خرید به خانواده‌ها ارائه داده. مالیات بر مصرف روی تمام کالاها و خدمات اعمال میشه، از بلیط اتوبوس گرفته تا میوه و سبزیجات و…
حالا برای اولین بار ژاپن قراره دو نرخ متفاوت روی اجناس مختلف اعمال بشه که باعث دردسرهای زیادی شده. آخر هفته قبل از افزایش نرخ، فروشگاه‌ها غلغه بودند و ژاپنیها اجناس لوکس و یا وسایل مورد نیاز خانه رو با نرخ فعلی خریدند و انبار کردند!
مالیات بر ارزش افزوده
این افزایش شامل همه خدمات و کالاها نمیشه. اقلام مایجتاج غذایی روزمره، میوه و نوشیدنیهای معمولی شامل افزایش نمیشن اما نوشیدنیهای الکلی و سیگار مثل باقی اجناس گرونتر میشه. از طرفی غذاهایی که در رستوران و یا همون محل خورده میشن قراره گرونتر بشن (شاید چون بیرون غذا خوردن جنبه تفریحی داره) اما غذای بیرون‌بر ثابت میمونه. اما تشخیص اینکه آیا کسی میخواد مثلا در سوپرمارکت غذای آماده‌ای که خریده رو بخوره یا نه کار خیلی سختیه. بنابراین فروشنده‌ها خیلی از این وضع ناراضی هستند و بعضیها گفتند بیخیال این دو درصد میشن و همه رو با قیمت ۸ درصد قبلی حساب میکنند. در غیر اینصورت باید مدام وارد جر و بحث با مشتریها بشن. بعضی شرکتهای رستوران زنجیره‌ای گفتند که نرخ غذای داخل سالن را تغییر نمیدهند و در عوض منوی بیرون‌بر و آماده را متنوعتر میکنند.
- مصرف‌کنندگان ژاپنی از فردا با دو نرخ جدید مالیات مواجه خواهند شد.
- مالیات در ژاپن روی درآمد، ملک و مصرف و در سه سطح کشوری، استانی و شهرداری محل پرداخت میشه
صندوقهای فروش دوزیست
فروشندگان و شرکتها با یک مشکل دیگر هم مواجه هستند. در ژاپن ۴۰ درصد صندوقهای پرداخت پول مستقل و بدون شبکه هستند. صندوقها اینجا معمولا طوری طراحی شده‌اند که نرخ مالیات رو بصورت خودکار روی جنس میکشن. اما حالا با مالیات دوگانه دیگه نمیشه از این صندوقها استفاده کرد چون بعضی از محصولات ۸ درصد هستند و بعضیها ۱۰ درصد. شرکت کاسیو و سازندگان صندوقهای فروش دارن شبانه‌روز صندوقهای جدید تولید میکنن که دو نرخ مالیات همزمان رو ساپورت کنه.
اما هنوز تعداد زیادی فروشگاه‌ها صندوقهای قدیمی دارند و ماه ها طول میکشه همه بتونن سیستم فروش خودشون رو به روز کنند. این تغییرات چند ساله اعلام شده اما بعضیها ظاهرا امیدوار بودن که لغو بشه و بهمین خاطر دست روی دست گذاشته بودند.
باشگاه مشتریان وفادار
از طرفی، سیستمهای بسیار پیچیده باشگاه وفاداری مشتریان و امتیازدهی ژاپن هم مشکل جدیدیه. در ژاپن حتی یک نانوایی با آرایشگاه ساده هم به مشتریهاش کارت امتیاز میده که با هر بار خرید روش مهر میزنن و مثلا بعد از ۳۰ مهر یک نان رایگان میدن یا روی ماساژ بعدی یک تخفیف میدن. کمتر جایی هست که پوینت کارت (point card) یا کارت امتیاز نداشته باشه. همین روش در فروشگاه‌های بزرگ و زنجیره‌ای هم هست ولی خیلی پیشرفته‌تر و پیچیده‌تر. حالا باید تمام این فرمولها هم آپدیت بشن.
تبدیل تهدید به فرصت؟
دولت ژاپن از این فرصت استفاده کرده و میخواد اون رو بعنوان مشوقی استفاده کنه تا مردم رو بسمت پرداخت بدون پول نقد سوق بده. ژاپنیها به نسبت کشورهای پیشرفته دیگه هنوز خیلی عاشق پول نقد هستند. به این ترتیب اگر مردم با گوشی هوشمند، کارت اعتباری یا روشهای غیرنقدی دیگه خرید کنند مقداری روی مالیات تخفیف میگیرند. البته نحوه اجرای این تخفیف هم هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار داره.
انقراض سکه‌های یک ینی
کارشناسان گفتند که با رند شدن مالیات بر ارزش افزوده از ۸ به ۱۰ استفاده سکه‌های یک ینی هم بشدت کاهش خواهد یافت. در کنار رشد روشهای پرداخت الکترونیکی و غیرنقدی بعضیها پیش‌بینی کرده‌اند که کوچکترین پول ژاپن در آینده منقرض بشه.
سال ۲۰۱۴ یعنی سری قبلی که مالیات بر مصرف از پنج درصد به هشت درصد افزایش یافت مردم زیادی در فروشگاه‌ها صف بستند و قفسه‌ها رو خالی کردند.
آپدیت: روز افزایش مالیات سیستمهای فروش بلیط شرکت راه‌آهن شرق ژاپن (JR East Co) قاطی کرد و چند ساعتی مختل شد.
آپدیت۲: در بحث صف بستن در فروشگاه‌ها چند نفر مقیم ژاپن گفتند که نزدیک محل زندگیشون چیزی ندیدن. البته من هم حرفی از حمله و هجوم و وحشیگری نزدم بعضیها یک کلاغ چهل کلاغ کردند. من اصراری ندارم و خودم هم ندیدم، جز شلوغی فروشگاه آمریکایی کاستکو که همیشه آخر هفته‌ها شلوغه. امروز اون ۲ درصد اضافه شد و اتفاق خاصی نیفتاد، چون همه ماهها انتظارش رو می‌کشیدند.
برای خواندن اخبار و مطالب جالب دیگه از اقتصاد ژاپن اینجا کلیک کنید.